Το γοητευτικό ασχημόπαπο που έγινε Τέχνης έργο

                                                                                                                                                          

Qu'est-ce que c'est ca?

Όταν στις 7 Οκτωβρίου του 1948 η Σιτροέν παρουσίασε το ασουλούπωτο μοντέλο της με την κωδικήονομασία παραγωγής 2CV (Ντεσεβό) οι παραβρισκόμενοι δημοσιογράφοι, επίσημοι κλπ βλέποντας αυτό το σαρδελοκούτι με ρόδες εξέλαβαν τη μανιβέλα σαν το… ανοιχτήρι της κονσέρβας! Τουλάχιστον έτσι το σχολίασαν.

Το σαρδελλοκούτι και το κονσερβανοιχτήρι του σε.. θέση έτοιμότητας. Δεν είχαν άδικο οι άν-

θρωποι.

Οι υπεύθυνοι πωλήσεων, όμως της Μισλέν, της εταιρίας ελαστικών από την οποία είχε εξαγοραστεί η Σιτροέν, παρέμειναν απτόητοι. Πολύμηνες έρευνες μάρκετινγκ στην γαλλική ύπαιθρο τους είχαν βεβαιώσει, ότι οι Γάλλοι αγρότες ευχαρίστως θα αντικαθιστούσαν  τα δυο άλογά τους που έσερναν τα κάρα τους με δυο άλλα άλογα μηχανικά, και μάλιστα μόλις δύο φορολογήσιμα άλογα, συγκεκριμένα.



Αποκαλυπτήρια του νέου αυτοκινήτου παρουσία του προέδρου της
Γαλλικής Δημοκρατίας

 Οι πολυτέλειες της “μπουρζουαζίας” άφηναν τον αγροτικό πληθυσμό παγερά  αδιάφορο. Τους αρκούσε μια καρότσα πάνω από το σασμάν με τόσες ανέσεις στο “σαλόνι” της, όσες χρειάζονταν για να μη σπάνε τα αβγά που θα μετέφεραν, όπως έλεγε και ένα από τα σλόγκαν της εμπορικής προώθησής τους. Ένα άλλο έλεγε ότι η οροφή του βρίσκεται αρκετά ψηλά, ώστε οι επιβάτες να μη χρειάζεται να βγάλουν τα αγροτικά καπέλα τους κατά τη διαδρομή. Αν και η μουσαμαδένια οροφή ήταν συνήθως τραβηγμένη και διπλωμένη πίσω. Με άλλα λόγια ήταν και καμπριολέ!

Από το... μονόφθαλμο κονσερβοκούτι protype στο αεροδυναμικό prototype μέλλον. H πολυτέλεια και ο κομφορμισμός χτύπησε την πόρτα του Ντεσεβό. Πέρασε, όμως και δεν άγγιξε.

Η παραγωγή ενός φτηνού αυτοκινήτου χωρίς αξεσουάρ αποκλειστικά για τους αγροτικούς δρόμους ήταν στα σχέδια της Μισλέν-Σιτροέν από το 1938. Ο Ιταλός σχεδιαστής Φλαμίνιο Μπερτόνι “έχτισε” το prototype του νέου αυτοκινήτου προσαρμόζοντάς το στις μινιμαλιστικές προδιαγραφές του τεχνικού επιτελείου της εταιρείας.

Ελάχιστα πρότυπα πρόλαβαν να βγουν γιατί στο μεταξύ ξέσπασε ο πόλεμος. Τα σχέδια κρύφτηκαν καλά σε συρτάρια και τα αυτοκίνητα, όσα δεν καταστράφηκαν κρύφτηκαν σε απρόσιτα για τους κατακτητές σημεία.

Σε καμιά περίπτωση η οικογένεια Μισλέν δεν ήθελε να πέσει στα χέρια των Γερμανών το project, επειδή σίγουρα θα ακολουθούσε την τύχη του γερμανικού αντίστοιχου, του Volkswagen που ενώ φτιάχτηκε ως φτηνό αυτοκίνητο για τον λαό, η γερμανική παραγωγή στη διάρκεια του πολέμου το μετέτρεψε σε πολεμικό όχημα μεταφοράς προσωπικού. Το Ντεσεβό ήταν το ίδιο ανθεκτικό με το Volkswagen στις κακουχίες και είχε αρκετά κατασκευαστικά πλεονεκτήματα έναντι του... συναδέλφου του. Οι Γερμανοί θα υποχρέωναν Γάλλους εργάτες να το κατασκευάζουν προσθέτοντάς το στο πολεμικό τους οπλοστάσιο κατά των Συμμάχων, αν τα σχέδια ή τα πρότυπα έπεφταν στα χέρια τους. Κάτω από αυτό το πρίσμα το Ντεσεβό θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως… αντιστασιακό!



Σε κάποιο, ίσως πάλι κρυφό συρτάρι της Σιτροέν να βρίσκονται τα σχέδια
για το protype του πρώτου διαστημικού Ντεσεβό για τα κακοτράχαλα μο-
μοπάτια των ανεξερεύνητων πλανητών.

 Η εν σειρά παραγωγή του άρχισε από το 1948 και κράτησε 42 χρόνια. Το τελευταίο κομμάτι βγήκε στις 27 Ιουλίου του 1990 (άρα μέσα στα πλαίσια των ρετρό αρμοδιοτήτων μας), χωρίς το ντιζάϊν του να έχει διαφοροποιηθεί δραματικά σε όλο αυτό το διάστημα. Μόνο κάποιες τεχνολογικές βελτιώσεις είχε υποστεί η μηχανή και το αμάξωμά του εκ των πραγμάτων αναγκαίες.

Εκείνο, όμως, που πήρε διαστάσεις μόδας ήταν η χρήση του. Φετίχ νεολαιίστικου αυτοκινήτου κατέκλυσε τους αστικούς δρόμους αφήνοντας αρκετά πίσω του στους κακοτράχαλους αγροτικούς κάποια άλλα πιο δυνατά μοντέλα.

Σήμα κατατεθέν του αντικομφορμισμού που είχαν κάνει παντιέρα τους οι στη Γαλλία στις δεκαετίες του ’60 και του ’70 καθιερώθηκε και σαν ταυτοτικό ιδεολογικό στοιχείο του κατόχου του. Τι άλλο περισσότερο για να περιβληθεί με τον μανδύα του cult αντικειμένου;



Άπόπειρα το ασχημόπαπο να γίνει ομορφόπαπο με επιμήκυνση
του ράμφους του. Μάλλον εξεζητημένη απόπειρα.

 Σε σύνολο 8.756.688 οχημάτων της οικογένειας Ντεσεβό που παράχθηκαν συνολικά στα 42 σκάρτα χρόνια της παραγωγής τα 3.872.583 ήταν κατευθείαν απόγονοι του προτύπου. Τα περισσότερα από αυτά τρέξανε σε δρόμους ασφαλτωμένους, ενώ άλλα μοντέλα του, όπως το “τζιποειδές” Pony που κατασκευαζόταν στην Ελλάδα ή το βανάκι Fourgonette είχαν σαφώς περισσότερο προσανατολισμούς εμπορικής χρήσης παρά οικογενειακής. Βγήκαν κι άλλα μοντέλα μεγαλύτερα με περισσότερους (φορολογήσιμους) ίππους και με γραμμή πιο δυναμική προσθήκες αξεσουάρ, αλλά δεν ήταν αναγνωρίσιμα σαν 2CV.

Τον τίτλο του cult  αντικειμένου άξιο προς συλλογή τον μονοπώλησε το κλασικό 2CV.

Απόδειξη το παρακάτω φωτοθέμα με το τι έργα τέχνης ενέπνευσε το πιο ταπεινό από τα αυτοκίνητα που κατασκευάστηκε ποτέ σε τόσο μεγάλο αριθμό παραγωγής. Βρέθηκαν συγκεντρωμένα σε ένα παλιό μικρό βιβλίο, από το οποίο και η επιλογή.

ΤΕΧΝΗΣ ΕΡΓΩΝ ΕΜΠΝΕΥΣΕΙΣ

Όλα τα παραπάνω με έκαναν να νοσταλγήσω να ξαναδώ τα 2CV μου από τη συλλογή των Dinky Toys μου. Πού να είναι, άραγε;

Τελικά το Ντεσεβό εκτός από αυτοκίνητο, υπήρξε και ένα σημαντικό στοιχείο κουλτούρας όχι μόνο αυτοκινητιστικής. Υπάρχει άραγε, κανένας που να διαφωνεί;

ΝΤΕΣΕΒΟ ΚΑΙ 9η ΤΕΧΝΗ

Το Ντεσεβό πρωταγωνίστησε και σε αρκετά καρέ των γαλλικών και βελγικών κόμικς.

Ιδού μια μικρή ανθολογία.

Αλλά και προσωπικό κόμικ; Ποιος θα το περίμενε;

“Οι περιπέτειες ενός 2CV και ο Χιονάνθρωπος του Αρκτικού Κύκλου” (1987) και “Οι περιπέτειες ενός 2CV και η στοιχειωμένη σπηλιά” (1988) είναι δυο οκτασέλιδα διαφημιστικά κόμικς με πρωταγωνιστή ένα 2CV και γκεστ σταρ τον πασίγνωστο Τεν Τεν και τον καπετάνιο Χάντοκ.

Το στόρυ και η εικονογράφηση των χαρακτήρων είναι από στούντιο του Ερζέ (δημιουργού του Τεν Τεν), ενώ το αυτοκίνητο δεν είναι σκιτσαρισμένο. Είναι φωτογραφίες κανονικού αυτοκινήτου.

Κείμενα: Γιώργος Βλάχος